UPnP, czyli Universal Plug and Play, to zestaw protokołów sieciowych, który umożliwia urządzeniom w sieci wzajemne odkrywanie się oraz ustanawianie usług komunikacyjnych i danych.

W kontekście urządzeń MikroTik, czyli popularnych routerów i przełączników stosowanych zarówno w domach, jak i firmach, UPnP ma kilka praktycznych zastosowań, m.in.:

1. Łatwa konfiguracja sieci: UPnP może uprościć konfigurację sieci, umożliwiając urządzeniom wzajemne wykrywanie i komunikację bez konieczności ręcznej interwencji. Jest to szczególnie przydatne w domu lub małym biurze, gdzie użytkownicy mogą nie posiadać zaawansowanej wiedzy o sieciach.
2. Dynamiczne zarządzanie portami: UPnP umożliwia urządzeniom takim jak konsole do gier wideo, rejestratory DVR, kamery IP itp. automatyczną konfigurację portów routera niezbędnych do ich komunikacji z otoczeniem (Internetem). Nazywa się to „przechodzeniem NAT” i jest niezbędne w przypadku aplikacji wymagających dostępu przychodzącego z Internetu, ułatwiając zadania takie jak gry online, strumieniowe przesyłanie wideo i zdalny dostęp bez konieczności ręcznego konfigurowania reguł przekierowania portów.
3. Wsparcie dla aplikacji VoIP i streamingu: Aplikacje korzystające z komunikacji w czasie rzeczywistym, takie jak przesyłanie głosu przez protokół IP (VoIP) lub strumieniowe przesyłanie wideo, mogą skorzystać z protokołu UPnP, aby dynamicznie otwierać porty niezbędne do ustanawiania połączeń wysokiej jakości bez znaczących przerw i opóźnień.

Pomimo swoich zalet, UPnP na MikroTiku (jak na każdym innym urządzeniu) powinien być używany z ostrożnością. Włączenie protokołu UPnP może stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa, ponieważ umożliwia urządzeniom modyfikowanie ustawień routera bez uwierzytelniania, co potencjalnie naraża sieć na nieautoryzowany dostęp z Internetu.

Dlatego ważne jest, aby przed włączeniem UPnP wziąć pod uwagę środowisko sieciowe i specyficzne potrzeby, a w bardziej wrażliwych lub krytycznych środowiskach może być preferowane ręczne ustawienie konfiguracji sieci lub użycie alternatywnych metod zarządzania portami i ustawień sieciowych.